top of page
Ka Hakahakaea
 

Wahi a nā puke wehewehe Hawaiʻi-Pelekane, ʻo kēia ka wehewehe ʻana o kēia ʻano ānuenue:

 

Hakahakaea.png

Photo by: Amnartk | Shutterstock.com

Kekahi kiʻi i hōʻoia ʻole ʻia:   Kuhikuhi kēia mau kiʻi i kēia ʻano ānuenue ma muli o ko ka mea kākau maopopo ʻana i nā wehewehe ʻana o nā puke wehewehe, ka pōʻaiapili ma loko o kekahi mau kaʻao, kekahi ʻatikala nūpepa, a me kekahi hoʻopaʻa leo Hawaiʻi.  ʻAʻole panina lākou.

Nā hōʻailona a me nā ʻōuli:
 

ʻAʻole e ʻike pinepine ʻia kēia ʻano ānuenue nani ma Hawaiʻi.  He hōʻailona a i ʻole he ʻōuli no kekahi mea like ʻole a hōʻike ʻano ʻia i lalo iho:

Wahi a nā kaʻao   ʻAʻohe manawa o kēia ʻano ānuenue i ʻōʻili ai ma loko o nā kaʻao i kālailai ʻia.

I ka wā hea ʻo ia e ʻōʻili ai?:
 

I kekahi moʻolelo i loko o kekahi nūpepa ʻōlelo Hawaiʻi i noho iho ai kekahi kāne a me kekahi wahine iʻu i ka ʻāina ʻo Kuaihelani.  ʻO Launahenahe ka inoa o ka wahine iʻu a ʻo Kāʻapeʻape ka inoa o ke kāne nohea.  Ma Kuaihelani, noho iho ʻo Kāʻapeʻape i kekahi ana a noho ʻo Launahenahe i kekahi hale lau maoheohe i loko o kekahi uakoko.  I kekahi lā i puka mai ai ʻo Launahenahe mai loko mai o ka hale a kahili ʻia aku ka noe o ka uakoko.  ʻIke pū iho ʻo Launahenahe lāua ʻo Kāʻapeʻape kekahi i kekahi a hū aʻela ko lāua kuko no ka hui pū ʻana.  Lālau ʻo Launahenahe i kekahi hakahakaea a kau pono akula i ka waha o ke ana o Kāʻapeʻape e malama ʻana, ʻO kēia hakahakaea, ʻo ia ke alanui a Launahenahe e hele ai a hui kino pū me Kāʻapeʻape.  Wahi a kēla moʻolelo:

 

"O Hakahakaea, oia ke anuenue omaomao i kau ia aku mai ka hale lau maoheohe aku a komo iloko o ke ana, i ka mao ana ae o ka noe uwahi, aia o Launahenahe i ka waha o ke ana kahi i ku hoohaʻi ai no kana ipo."

na Amnartk | Shutterstock.com

bottom of page