top of page
Ka Uakoko
 

"Lei Mahiki i ka ua koko'ula."

Wahi a nā puke wehewehe Hawaiʻi-Pelekane, ʻo kēia ka wehewehe ʻana o kēia ʻano ānuenue:

 

Laulā loa nā wehewehe ʻana o nā puke wehewehe no kēia ʻano ānuenue.  Hōʻike ka puke wehewehe a Andrews i kekahi kuipapa me nā wehewehe ʻana o ke Koʻiʻula a me ka Pūnohu me ka Uakoko.

Photo by:  Manuel Balesteri | Dreamstime.com

Kekahi kiʻi i hōʻoia ʻole ʻia:   Kuhikuhi kēia mau kiʻi i kēia ʻano ānuenue ma muli o ko ka mea kākau maopopo ʻana i nā wehewehe ʻana o nā puke wehewehe, ka pōʻaiapili ma loko o kekahi mau kaʻao, kekahi ʻatikala nūpepa, a me kekahi hoʻopaʻa leo Hawaiʻi.  ʻAʻole panina lākou.

Nā hōʻailona a me nā ʻōuli:
 

ʻIke pinepine ʻia kēia ʻano ānuenue nani ma Hawaiʻi.  He hōʻailona a i ʻole he ʻōuli no kekahi mea like ʻole a hōʻike ʻano ʻia i lalo iho:

Wahi a nā kaʻao   ʻŌʻili kēia ʻano ānuenue i kekahi manawa he 14 ma loko o nā kaʻao he 4 i kālailai ʻia i kēia papahana.  Kuhikuhi ʻo ia i 6 hōʻailona/ʻōuli like ʻole, a hōʻike ʻia i ke kiʻi i ka ʻākau:

Lehulehu nā kaikaina o ke akua wahine ʻo Pele.  ʻO Hiʻiakanoholani kekahi kaikaina.  ʻO ka ʻonohi ʻula a me ka uakoko kona mau hoāilona.

I ka wā hea ʻo ia e ʻōʻili ai?:
 

Wahi a kekahi ʻōlelo noʻeau:

 

"Ke kau mai nei ka makole."

Ua ʻōlelo ʻia e pili ana i ke ānuenue nona ka ʻulaʻula kaʻaluna.  He hōʻailona no kekahi mau poʻe, ke nānā nei kona ʻaumakua iā lākou.

 

ʻIke pū pinepine ʻia ka pūnohu a me ka uakoko i ka manawa like.  Hiki ke ʻike ʻia lāua i kekahi ānuenue kaʻawale a i ʻole i hoʻokahi ānuenue ʻula e kokoke i ka honua.  Hiki ke maopopo kēia pilina ma o ka mahele o ka ʻatikala o lalo iho:

"He nani ke kulana o kēia punohu ua-koko a ke anuenue e pio iho ana ma luna pono iho ke nana aku".

Wahi a Nāwahī, ua ʻIke pinepine ka uakoko i nā wā kakahiaka a me nā wā ahiahi, e kau ana i loko o nā pōhina ao lahilahi; a i ʻole, ma nā kihi welelau paha o nā ao ua kilihune e kau ana i loko o ka lewa łani i kahi mamao loa (Nāwahī, 1893).

na  Manuel Balesteri | Dreamstime.com

bottom of page